Το φαινόμενο του “doom scrolling” αποτελεί μια από τις πιο σύγχρονες προκλήσεις για την ψυχική και σωματική υγεία, ιδιαίτερα στη μετά-COVID εποχή, όπου η ψηφιακή πληροφορία κατακλύζει κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας. Η συνεχής κατανάλωση αρνητικών ειδήσεων και η παρατεταμένη παραμονή μπροστά σε οθόνες, όχι μόνο επηρεάζουν την ψυχολογία μας, αλλά δημιουργούν σοβαρές επιπτώσεις στο μυοσκελετικό σύστημα. Εδώ ακριβώς έρχεται να παίξει σημαντικό ρόλο η φυσικοθεραπεία, προσφέροντας ανακούφιση, πρόληψη και επανεκπαίδευση του σώματος.
Τι είναι το doom scrolling;
Ο όρος “doom scrolling” αναφέρεται στην αδιάκοπη και σχεδόν εμμονική περιήγηση σε ροές ειδήσεων ή κοινωνικά δίκτυα, εστιάζοντας κατά κύριο λόγο σε αρνητικό ή απογοητευτικό περιεχόμενο. Πρόκειται για μια συμπεριφορά που συχνά ξεκινά αθώα, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε εθισμό. Οι χρήστες «κολλάνε» μπροστά στην οθόνη, διαβάζοντας το ένα δυσάρεστο άρθρο μετά το άλλο, κάτι που επηρεάζει όχι μόνο τη διάθεση αλλά και τη στάση του σώματος και την κινητικότητα.
Αιτίες εμφάνισης του doom scrolling
Η ανάγκη του ανθρώπου για ενημέρωση και έλεγχo σε καταστάσεις αβεβαιότητας είναι απόλυτα φυσιολογική. Ωστόσο, όταν αυτή η ανάγκη μετατρέπεται σε υπερβολική έκθεση σε αρνητικές πληροφορίες, ο εγκέφαλος εγκλωβίζεται σε έναν φαύλο κύκλο άγχους και στρες. Οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν σε doom scrolling είναι:
- Έντονο άγχος για τις εξελίξεις (π.χ. πόλεμοι, πανδημίες, φυσικές καταστροφές)
- Συνήθεια χρήσης κινητού ή υπολογιστή πριν τον ύπνο
- Έλλειψη ορίων στον χρόνο χρήσης οθονών
- Ψυχολογική ανάγκη για επαφή και πληροφόρηση μέσω κοινωνικών δικτύων
Συμπτώματα που σχετίζονται με το doom scrolling
Η συνεχής χρήση κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών δεν επηρεάζει μόνο τον ψυχισμό αλλά προκαλεί και σωρεία σωματικών προβλημάτων. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
- Πόνος στον αυχένα (Tech Neck)
- Πονοκέφαλοι τάσης
- Πόνος και δυσκαμψία στους ώμους και τη μέση
- Κούραση στα μάτια και πονοκέφαλοι λόγω κακής στάσης και έντονου φωτισμού
- Κακή ποιότητα ύπνου
- Νευρικότητα, ευερεθιστότητα και καταθλιπτική διάθεση
Η κακή στάση του σώματος, η παρατεταμένη καθιστική θέση και η ακινησία μπροστά σε μια οθόνη δημιουργούν πίεση στους μύες και τους συνδέσμους, οδηγώντας σταδιακά σε χρόνιο πόνο και λειτουργικά προβλήματα.
Θεραπευτική προσέγγιση
Η αντιμετώπιση του doom scrolling περιλαμβάνει τόσο ψυχολογικές όσο και σωματικές παρεμβάσεις. Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή είναι πολύ σημαντικός, αφού βοηθά στην αποκατάσταση της ισορροπίας του σώματος και στην επανεκπαίδευσή του.
Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας μπορεί να περιλαμβάνει:
- Φυσικά μέσα (παγοθεραπεία, θερμοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία, laser, υπέρηχο, στοχευμένες ραδιοσυχνότητες, biofeedback, μαγνητικό διεγέρτη, κρουστικό υπέρηχο)
- Κινησιοθεραπεία (διατάσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης, ασκήσεις με έμφαση στην ιδιοδεκτικότητα και στην κιναισθησία)
- Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης (Ackermann)
- Περίδεση (Kinesio taping)
- Βελονισμός (dry needling)
- Εκπαίδευση του ασθενή και ενημέρωση για την παθολογία του καθώς και για τις δραστηριότητες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα ή να τον επιβαρύνουν περισσότερο
- Θεραπευτική άσκηση (λειτουργική επανεκπαίδευση, ασκήσεις νευρομυϊκού συντονισμού).
- Συμβουλές για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη ενδεχόμενης επιδείνωσης.
Οφέλη της φυσικοθεραπείας στην αντιμετώπιση του doom scrolling
Η φυσικοθεραπεία δεν είναι απλώς μια παθητική διαδικασία ανακούφισης του πόνου. Πρόκειται για μια ενεργή μορφή θεραπείας που επιδιώκει την επαναφορά του ασθενή σε μια κατάσταση ισορροπίας. Μέσω της κινησιοθεραπείας και της επανεκπαίδευσης, το σώμα ανακτά τη σωστή του λειτουργία, μειώνονται οι ενοχλήσεις και βελτιώνεται συνολικά η ποιότητα ζωής.
Τα βασικά οφέλη περιλαμβάνουν:
- Μείωση πόνου στον αυχένα, την πλάτη και τους ώμους
- Βελτίωση της στάσης και της εργονομίας
- Περισσότερη ενέργεια και λιγότερη κόπωση
- Μείωση των επιπέδων άγχους και έντασης μέσω της κίνησης
- Βελτίωση της αναπνοής και του ύπνου
Το doom scrolling είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο με σύνθετες συνέπειες, τόσο ψυχικές όσο και σωματικές. Η υπερβολική χρήση ψηφιακών μέσων μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο μυοσκελετικό πόνο και κακή στάση σώματος. Η φυσικοθεραπεία προσφέρει μια ολοκληρωμένη απάντηση στο πρόβλημα, όχι μόνο ανακουφίζοντας τα συμπτώματα, αλλά επανεκπαιδεύοντας το σώμα και το μυαλό να λειτουργούν σε υγιή και ισορροπημένα πρότυπα.
Αν αισθάνεστε ότι η καθημερινή σας επαφή με την τεχνολογία έχει αρχίσει να σας κουράζει σωματικά και ψυχικά, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να συμβουλευτείτε έναν φυσικοθεραπευτή. Το σώμα σας θα σας ευχαριστήσει.
