Πώς επηρεάζει η ψυχική υγεία την αίσθηση του πόνου;

Ψυχική υγεία και πόνος: η διασύνδεση

Ο πόνος δεν είναι αποκλειστικά μια σωματική εμπειρία- επηρεάζεται βαθιά από τις ψυχικές και συναισθηματικές καταστάσεις. Οι διαταραχές της ψυχικής υγείας, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, συνδέονται στενά με την αυξημένη ευαισθησία στον πόνο και την ανάπτυξη χρόνιων παθήσεων πόνου. Αντίστροφα, ο χρόνιος πόνος μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη προβλημάτων ψυχικής υγείας, δημιουργώντας μια κυκλική σχέση που μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση τα αποτελέσματα της θεραπείας. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι συχνά αναφέρουν πόνο στην πλάτη όταν κάθονται, αλλά αυτό συμβαίνει μόνο όταν βρίσκονται στη δουλειά ή σε στρεσογόνο περιβάλλον – όχι όταν βρίσκονται στο σπίτι και βλέπουν τηλεόραση. Η ψυχική υγεία μπορεί να είναι ένας τεράστιος παράγοντας στα χρόνια συμπτώματα, αλλά η θεραπεία μπορεί να είναι δύσκολη όταν δεν είναι ξεκάθαρο αν η κατάθλιψη προκάλεσε τον πόνο ή ο πόνος προκάλεσε την κατάθλιψη.

 

Ψυχολογικοί μηχανισμοί που επηρεάζουν τον πόνο

• Απόκριση στο στρες: Το χρόνιο στρες ενεργοποιεί την αντίδραση του οργανισμού σε αυτό, οδηγώντας σε αλλαγές στη φυσιολογία που μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία στον πόνο. Αυτή η αυξημένη ευαισθησία μπορεί να επιδεινώσει τις υπάρχουσες καταστάσεις πόνου ή να συμβάλει στην ανάπτυξη νέων προβλημάτων.
• Προσοχή και αντίληψη: Διάφορες παθήσεις της ψυχικής υγείας μπορούν να αλλάξουν την αντίληψη του πόνου ενός ατόμου κάνοντάς το να επικεντρώνεται περισσότερο στη δυσφορία του και ενδεχομένως ενισχύοντας την εμπειρία του πόνου.
• Διάθεση και όρια πόνου: Η κατάθλιψη και το άγχος μπορούν να μειώσουν το κατώφλι πόνου ενός ατόμου, καθιστώντας το πιο ευαίσθητο στα ερεθίσματα πόνου. Επιπλέον, τα αρνητικά συναισθήματα μπορούν να διαταράξουν τις οδούς διαμόρφωσης του πόνου στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε αυξημένη αντίληψη του πόνου.

 

Πώς επιδρά η ψυχική υγεία στη διαχείριση του πόνου

Η σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και πόνου επηρεάζει σημαντικά και τη διαχείριση του πόνου. Οι ασθενείς με κακή ψυχική υγεία μπορεί να εμφανίσουν:

• Αυξημένη πιθανότητα για χρόνιο και σοβαρό πόνο
• Μειωμένη αποτελεσματικότητα των θεραπειών κατά του πόνου
• Μεγαλύτερους χρόνους ανάρρωσης από τραυματισμούς ή χειρουργικές επεμβάσεις
• Μεγαλύτερη επιδείνωση της λειτουργικότητας.

 

Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στη διαχείριση του πόνου και της ψυχικής υγείας

Οι φυσικοθεραπευτές παρέχουν μια ολιστική προσέγγιση στη φροντίδα των ασθενών και είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ ψυχικής υγείας και πόνου. Ο ρόλος τους επεκτείνεται πέρα από τη σωματική αποκατάσταση, περιλαμβάνοντας την παροχή υποστήριξης αλλά και στρατηγικών που μπορούν να μετριάσουν τις επιδράσεις της ψυχικής υγείας στον πόνο. Πώς συμβάλλει η Φυσικοθεραπεία στη διαχείριση του πόνου και της ψυχικής υγείας;

• Προσεγγίσεις ολοκληρωμένης φροντίδας: Συνεργασία με ψυχολόγους, ψυχιάτρους και άλλους επαγγελματίες υγείας για την παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας που αντιμετωπίζει τόσο την ψυχική υγεία όσο και τον σωματικό πόνο.
• Εκπαίδευση των ασθενών για τη σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και πόνου και δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος που ενθαρρύνει την ανοιχτή επικοινωνία για τις εμπειρίες και τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσουν.
• Συμπεριφορικές τεχνικές διαχείρισης του πόνου: Ενσωμάτωση γνωσιακών-συμπεριφορικών στρατηγικών για να βοηθηθούν οι ασθενείς να αναπτύξουν δεξιότητες αντιμετώπισης του πόνου, όπως τεχνικές χαλάρωσης, ενσυνειδητότητα και διαχείριση του άγχους (manual therapy, θεραπευτική μάλαξη).
• Θεραπευτική άσκηση: Συνταγογράφηση σωματικής δραστηριότητας όχι μόνο για τα σωματικά της οφέλη αλλά και για τις θετικές της επιδράσεις στην ψυχική υγεία. Η τακτική άσκηση έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, βελτιώνει τη διάθεση και ενισχύει τη συνολική ευημερία.
• Κινησιοθεραπεία (διατάσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης, ασκήσεις με έμφαση στην ιδιοδεκτικότητα και στην κιναισθησία).
• Αναπνευστική φυσικοθεραπεία μέσω των αναπνοών για τη διαχείριση του στρες άρα της κορτιζόλης
• Εκπαίδευση και τροποποίηση του τρόπου ζωής.

 

Συμπερασματικά, η περίπλοκη σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και πόνου καθιστά αναγκαία την αλλαγή στις πρακτικές της φυσικοθεραπείας. Γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η αντιμετώπιση της ψυχικής υγείας είναι κυριαρχικής σημασίας για την αποτελεσματική διαχείριση του πόνου. Με διάφορα μέσα και τεχνικές οι φυσικοθεραπευτές μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα τους θεραπευτικού πλάνου για τους ασθενείς τους.