Σάρκωμα Ewing και ο ρόλος της Φυσικοθεραπείας μετεγχειρητικά

Τι είναι το σάρκωμα Ewing;

Το σάρκωμα Ewing ανήκει σε μια ομάδα όγκων που είναι γνωστή ως οικογένεια όγκων Ewing (EFT). Αυτοί οι όγκοι συνήθως προέρχονται από τα οστά – συνήθως από τη λεκάνη, το μηριαίο οστό, το βραχιόνιο οστό και τα πλευρά – και μπορούν να κάνουν μετάσταση σε άλλες περιοχές, όπως οι πνεύμονες και τα άλλα οστά. Αν και λιγότερο συχνά, το σάρκωμα Ewing μπορεί να προέρχεται και από τους μαλακούς ιστούς που περιβάλλουν τα οστά.

 

Αιτίες και παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτία του σαρκώματος Ewing δεν έχει διασαφηνιστεί πλήρως. Ωστόσο, οι πιθανότητες είναι ότι σχετίζεται με μια συγκεκριμένη χρωμοσωμική μετατόπιση όπου τμήματα των χρωμοσωμάτων 11 και 22 αποσπώνται και αλλάζουν θέση. Αυτή η γενετική ανωμαλία οδηγεί στη σύντηξη του γονιδίου EWS στο χρωμόσωμα 22 με το γονίδιο FLI1 στο χρωμόσωμα 11, δημιουργώντας ένα νέο γονίδιο που προωθεί την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Δεν υπάρχει γνωστή συσχέτιση με περιβαλλοντικούς παράγοντες ή οικογενειακό γενετικό ιστορικό, γεγονός που υποδηλώνει ότι η νόσος εμφανίζεται σποραδικά.

 

Συμπτώματα του σαρκώματος Ewing

Τα συμπτώματα του σαρκώματος Ewing μπορεί να ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή, αλλά συνήθως περιλαμβάνουν:

• Πόνο ή/και οίδημα στο προσβεβλημένο οστό ή στους μαλακούς ιστούς, το οποίο μπορεί να επιδεινώνεται τη νύχτα ή με τη σωματική δραστηριότητα.
• Πυρετός και κακουχία, παρόμοια με τα συμπτώματα μιας λοίμωξης.
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους και μειωμένη όρεξη.
• Εξάντληση ή αυξημένη κόπωση.
• Εάν ο καρκίνος βρίσκεται μέσα ή κοντά στις αρθρώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε δυσκαμψία ή προβλήματα με την κίνηση.

 

Σάρκωμα Ewing  και διάγνωση

Για την ακριβή διάγνωση του σαρκώματος Ewing απαιτείται λήψη και αξιολόγηση του ιατρικού ιστορικού, κλινικές και διαγνωστικές εξετάσεις.  Επιπλέον, μπορεί να χρειάζονται ακτινογραφίες, μαγνητικές τομογραφίες, αξονικές τομογραφίες και τομογραφίες PET για τον εντοπισμό της θέσης και του μεγέθους του όγκου, βιοψία κατά την οποία ένα δείγμα ιστού από τον όγκο είναι απαραίτητο για την οριστική διάγνωση. Το δείγμα αυτό εξετάζεται ιστολογικά για τον εντοπισμό των χαρακτηριστικών κυτταρικών λεπτομερειών του σαρκώματος Ewing. Η βιοψία μυελού των οστών διενεργείται για να διαπιστωθεί εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο μυελό των οστών, ενώ οι εξετάσεις αίματος, αν και δεν είναι διαγνωστικές, μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της συνολικής υγείας του ασθενούς και των δεικτών φλεγμονής.

 

Πώς αντιμετωπίζεται το σάρκωμα Ewing;

Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει συνδυασμό θεραπευτικών επιλογών:

• Χημειοθεραπεία. Συνήθως πρόκειται για την αρχική θεραπεία για τη συρρίκνωση του όγκου και την αντιμετώπιση τυχόν μεταστάσεων.
• Χειρουργική επέμβαση. Ο στόχος είναι η πλήρης αφαίρεση του όγκου. Σε περιπτώσεις όπου ο όγκος προσβάλλει ένα άκρο, η χειρουργική επέμβαση διάσωσης άκρων προτιμάται από τον ακρωτηριασμό.
• Ακτινοθεραπεία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν η χειρουργική αφαίρεση δεν είναι εφικτή ή για να διασφαλιστεί η εξάλειψη όλων των καρκινικών κυττάρων μετά τη χειρουργική επέμβαση.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, χορηγούνται φάρμακα που στοχεύουν συγκεκριμένες πτυχές των καρκινικών κυττάρων.

 

Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στην αντιμετώπιση του σαρκώματος Ewing

Η φυσικοθεραπεία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο ολοκληρωμένο σχέδιο φροντίδας των ασθενών με σάρκωμα Ewing, ιδίως στη βελτίωση των λειτουργικών αποτελεσμάτων μετά από εντατικές θεραπείες όπως η χειρουργική επέμβαση και η ακτινοβολία. Μετά τη χειρουργική επέμβαση, ιδίως τις επεμβάσεις διάσωσης των άκρων, οι φυσικοθεραπευτές σχεδιάζουν εξατομικευμένα προγράμματα αποκατάστασης με στόχο την αποκατάσταση της δύναμης, της ευλυγισίας και της λειτουργικότητας. Οι τεχνικές μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ασκήσεις για το εύρος της κίνησης, για τη διατήρηση της λειτουργίας των αρθρώσεων και της ευελιξίας.
• Ασκησιολόγιο δύναμης, για την αποκατάσταση της μυϊκής ισχύος και τη στήριξη των προσβεβλημένων οστών.
• Εκπαίδευση βάδισης, για να βοηθηθούν οι ασθενείς να μάθουν ξανά πώς να περπατούν, ειδικά εάν ο όγκος έχει προσβάλει τα πόδια ή τη λεκάνη.
• Manual therapy, για την ανακούφιση του πόνου και τη βελτίωση της κίνησης.
• Διαχείριση λεμφοιδήματος. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση ή ακτινοβολία ενδέχεται να εμφανίσουν λεμφοίδημα. Οι φυσικοθεραπευτές μπορούν να παρέχουν τεχνικές δια χειρός λεμφικής παροχέτευσης και θεραπεία συμπίεσης για τη διαχείριση του οιδήματος.
• Συναισθηματική και ψυχολογική υποστήριξη. Οι σωματικές δυσκολίες που επιφέρει το σάρκωμα Ewing και η θεραπεία του μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματικό και ψυχολογικό στρες. Οι φυσικοθεραπευτές υποστηρίζουν ψυχολογικά και συναισθηματικά τους ασθενείς, ενθαρρύνοντας τη σταδιακή επιστροφή στις δραστηριότητες.
• Θεραπευτική άσκηση (βελτίωση της αερόβιας ικανότητας μέσω λειτουργικών ασκήσεων)

 

Το σάρκωμα Ewing, αν και αποτελεί μια σοβαρή και δύσκολη ασθένεια, χρειάζεται μια διεπιστημονική θεραπευτική προσέγγιση στην οποία η φυσικοθεραπεία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Αντιμετωπίζοντας τα σωματικά και λειτουργικά προβλήματα που σχετίζονται με τη νόσο και τη θεραπεία της, η φυσικοθεραπεία βοηθά τους ασθενείς να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, βελτιώνοντας τόσο την ανάρρωση όσο και τη συνολική ποιότητα ζωής τους.