Σπαστική κύφωση και ο ρόλος της φυσικοθεραπείας  

Η σπαστική κύφωση είναι μια ανισορροπία στάσης που χαρακτηρίζεται από ένα σταυροειδές μοτίβο βραχυσμένων και αδύναμων μυών στο άνω μέρος του σώματος. Επηρεάζει κυρίως τον αυχένα, τους ώμους και το θώρακα. Κύρια χαρακτηριστικά της σπαστικής κύφωσης είναι:

• Σφίξιμο στον στερνοκλειδομαστοεΐδη, στον άνω τραπεζοειδή και στον ανελκτήρα της ωμοπλάτης (οι μύες στο πίσω μέρος του αυχένα και των ώμων) και στους μείζονες και ελάσσονες μύες του θώρακα.
• Αδυναμία στους εν τω βάθει καμπτήρες του αυχένα, τους μύες που στηρίζουν το μπροστινό μέρος του αυχένα, στους ρομβοειδείς και τον μέσο κι κάτω τραπεζοειδή, τους μύες που σταθεροποιούν τις ωμοπλάτες.

Αυτή η ανισορροπία κάνει το κεφάλι να «γέρνει» προς τα εμπρός, τους ώμους να είναι πιο στρογγυλεμένοι και η πλάτη να εμφανίζει υπερβολική καμπύλη στο άνω μέρος της. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι ασθενείς να νιώθουν δυσφορία αλλά και δυσλειτουργία της περιοχής, με την πάροδο του χρόνου.  

 

Τι προκαλεί την σπαστική κύφωση;

Η σπαστική κύφωση συνήθως είναι αποτέλεσμα παρατεταμένης κακής στάσης του σώματος και της καθιστικής ζωής. Οι συνήθεις παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό είναι:

• Πολύωρη και συνεχής καθιστική εργασία σε υπολογιστή, αποστολή μηνυμάτων ή χρήση κινητών συσκευών.
• Ο καθιστικός τρόπος ζωής, έλλειψη κίνησης και η κακή στάση σώματος από συνήθεια αποδυναμώνουν τους βασικούς σταθεροποιητικούς μύες του σώματος.
• Επαναλαμβανόμενες κινήσεις από δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κινήσεις με κατεύθυνση προς τα εμπρός, όπως το μαγείρεμα, το γράψιμο ή η πληκτρολόγηση, κάνουν εύκολο στους ασθενείς να γέρνουν προς τα εμπρός.
• Κακή εργονομική ρύθμιση στο γραφείο ή τον χώρο εργασίας, που ενθαρρύνει το κάθισμα σε σκυφτή θέση και την καταπόνηση των μυών που εμπλέκονται.
• Αδύναμοι μύες του πυρήνα και της πλάτης, οι οποίοι μπορούν να επιδεινώσουν το σκύψιμο του κεφαλιού προς τα εμπρός.  

 

Τα συμπτώματα της σπαστικής κύφωσης

Η ανισορροπία της στάσης που προκαλείται από την σπαστική κύφωση μπορεί να προκαλέσει πολλά συμπτώματα όπως:

• Πόνος και δυσκαμψία στον αυχένα, ως αποτέλεσμα της συνεχούς τάσης στους μύες του αυχένα και της ωμοπλάτης.
• Πονοκέφαλοι, οι οποίοι συνήθως οφείλονται σε σφίξιμο στον άνω τραπεζοειδή και στον ανελκτήρα της ωμοπλάτης.
• Δυσφορία στους ώμους, καθώς οι σφιγμένοι θωρακικοί μύες τραβούν τους ώμους προς τα εμπρός.
• Μειωμένο εύρος κίνησης στον αυχένα, τους ώμους και το άνω μέρος της πλάτης.
• Ρηχή και ανεπαρκής αναπνοή λόγω της περιορισμένης κινητικότητας του θώρακα από τους αδύναμους μύες στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.

 

Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στην αντιμετώπιση της σπαστικής κύφωσης

Η φυσικοθεραπεία προσφέρει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση και τη διόρθωση της σπαστικής κύφωσης. Στόχος της φυσικοθεραπείας δεν είναι μόνο να ανακουφίσει τους ασθενείς από τον πόνο αλλά και να αποκαταστήσει την μυϊκή ισορροπία, να βελτιώσει τη στάση του σώματος και να προλάβει ενδεχόμενη υποτροπή. Για να το πετύχει αυτό, μπορεί να εντάξει στα προγράμματα τεχνικές και μέσα όπως:

• Φυσικά μέσα (παγοθεραπεία, θερμοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία, laser, υπέρηχο, στοχευμένες ραδιοσυχνότητες, biofeedback, μαγνητικό διεγέρτη, κρουστικό υπέρηχο)
• Κινησιοθεραπεία (διατάσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης, ασκήσεις με έμφαση στην ιδιοδεκτικότητα και στην κιναισθησία)
• Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης (Ackermann)
• Περίδεση (Kinesio taping)
• Βελονισμός (dry needling)
• Εκπαίδευση του ασθενή και ενημέρωση για την παθολογία του καθώς και για τις δραστηριότητες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα ή να τον επιβαρύνουν περισσότερο
• Θεραπευτική άσκηση (λειτουργική επανεκπαίδευση, ασκήσεις νευρομυϊκού συντονισμού).
• Αξιολόγηση, εκπαίδευση και συμβουλές για τη διόρθωση της στάσης σώματος, την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη ενδεχόμενης επιδείνωσης.
• Εκπαίδευση αναπνοής και σταθερότητας του πυρήνα
• Καθοδήγηση σχετικά με εργονομικές προσαρμογές στο γραφείο ή οποιονδήποτε άλλο χώρο εργασίας.

 

Πώς μπορεί να προληφθεί η σπαστική κύφωση;

Κάντε συχνά διαλείμματα από την εργασία σας. Σηκωθείτε, κάντε διατάσεις και κινηθείτε κάθε 30 λεπτά, ειδικά αν εργάζεστε σε γραφείο.

Διατηρήστε τη σωστή στάση του σώματος καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Ενδυναμώστε τους μύες του πυρήνα και του άνω μέρους της πλάτης με ανάλογες ασκήσεις. Προσαρμόστε το χώρο εργασίας σας ώστε η οθόνη σας να βρίσκεται στο ύψος των ματιών και η καρέκλα σας να στηρίζει επαρκώς την πλάτη.  

 

Η σπαστική κύφωση μπορεί να προκαλέσει χρόνια δυσφορία και να επηρεάσει την κινητικότητα των ασθενών. Η φυσικοθεραπεία προσφέρει μια ολιστική προσέγγιση που αντιμετωπίζει τα βαθύτερα αίτια της πάθησης ώστε οι ασθενείς να αποκαταστήσουν τη μυϊκή ισορροπία, να βελτιώσουν τη στάση του σώματος και να μειώσουν τον πόνο που νιώθουν.