Η νέα σχολική χρονιά είναι προ των πυλών και οι μαθητές προετοιμάζονται να επιστρέψουν στα θρανία τους. Ήδη το θέμα που συζητούν οι γονείς μεταξύ τους είναι το πώς θα εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους να διατηρήσουν τη σωστή στάση σώματος κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο σχολείο, για την σωστή καθιστή θέση στο θρανίο, το ύψος της καρέκλας και του θρανίου, το κατάλληλο ύψος για να γράφει, τη σωστή στάση σώματος μπροστά από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή αλλά και τον τρόπο μεταφοράς της σχολικής τσάντας. Σκοπός όλων αυτών είναι η πρόληψη εμφάνισης (λιγότερο ή περισσότερο) σοβαρών μυοσκελετικών προβλημάτων στους μαθητές κάθε ηλικίας.
Εργονομία στη σχολική τάξη
Ο σωστός εργονομικός σχεδιασμός όλων των αντικειμένων και των επίπλων στη σχολική τάξη είναι πολύ σημαντικός τόσο για τη συγκέντρωση και καλύτερη απόδοση των μαθητών όσο και για την προστασία του μυοσκελετικού τους συστήματος. Αντιθέτως, ενδεχόμενες παρατυπίες στη σωστή διάταξη μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη δυσκολία συγκέντρωσης, τον εκνευρισμό και την κακή συμπεριφορά των μαθητών αλλά και την ανάπτυξη προβλημάτων υγείας (πχ μυοσκελετικοί πόνοι στον αυχένα και την πλάτη, κακή λειτουργία του αναπνευστικού, κύφωση, σκολίωση κτλ).
Η σωστή στάση σώματος όταν οι μαθητές κάθονται στα θρανία τους «απαιτεί» το κεφάλι, ο αυχένας, ο θώρακας και η κοιλιά να βρίσκονται σε μία ευθεία. Η λεκάνη να ακουμπάει τέρμα πίσω στο κάθισμα και όλη η πλάτη να υποστηρίζεται από την πλάτη του καθίσματος. Οι αγκώνες θα πρέπει να στηρίζονται πάνω στο γραφείο και να βρίσκονται σε χαλαρή θέση. Το ύψος του θρανίου θα πρέπει να είναι τέτοιο ώστε οι αγκώνες να είναι χαλαροί και τα γόνατα στο ύψος της λεκάνης ή ελαφρώς χαμηλότερα. Επίσης τα πέλματα θα πρέπει να ακουμπούν καλά στο πάτωμα. Αυτά βέβαια δεν είναι πάντα εφικτά στο σχολείο καθώς οι καρέκλες και τα θρανία έχουν το ίδιο ύψος και δεν τροποποιούνται ανάλογα με το ύψος του κάθε μαθητή.
Ο πίνακας της αίθουσας αλλά και η θέση του καθηγητή καλό είναι να είναι σε υψηλότερη θέση ώστε να μπορούν να είναι ορατά από όλους τους μαθητές. Ταυτόχρονα, ο φυσικός φωτισμός της αίθουσας ιδανικά θα προέρχεται από αριστερά από τη διάταξη των θρανίων ώστε να διευκολύνονται οι δεξιόχειρες μαθητές. Ακόμα και το χρώμα των τοίχων στις σχολικές αίθουσες αλλά και η διακόσμησή τους επηρεάζει την απόδοση των μαθητών.
Η σωστή εργονομική στάση των μαθητών θα πρέπει να διατηρείται και απέναντι από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στο εργαστήριο πληροφορικής. Η σωστή στάση σώματος μπροστά στον υπολογιστή περιλαμβάνει:
Εργονομία στη σχολική τσάντα
Η μεταφορά της σχολικής τσάντας είναι επίσης ένα στοιχείο που θα πρέπει να τύχει της απαραίτητης προσοχής. Ο λανθασμένος τρόπος μεταφοράς της σχολικής τσάντας μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνου στη μέση ή/και την πλάτη των μαθητών. Η ιδανική τσάντα για κάθε μαθητή θα πρέπει να έχει το κατάλληλο μέγεθος ανάλογα με την ηλικία και το ύψος του, να διαθέτει μεγάλες επιφάνειες στήριξης αλλά και να μην υπερβαίνει σε βάρος το 10% του σωματικού βάρους του παιδιού. Τα λουριά της τσάντας θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στο κατάλληλο ύψος, πάνω από τους γοφούς και να διαθέτουν ειδική ενίσχυση ώστε να μην επιβαρύνουν τους ώμους και την πλάτη.
Η εργονομία σε οτιδήποτε αφορά την παρουσία των μαθητών στο σχολείο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για τη διατήρηση της καλής υγείας τους. Εξίσου σημαντικό ρόλο όμως παίζει και η δραστηριότητα του ίδιου του παιδιού. Η τακτική σωματική άσκηση, η σωστή διατροφή και η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους θα βοηθήσει στην πρόληψη των μυοσκελετικών και λοιπών προβλημάτων υγείας.
Η Φυσικοθεραπεία μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της σωστής στάσης σώματος των μαθητών. Ο Φυσικοθεραπευτής μέσα από την ετήσια αξιολόγηση μπορεί να εντοπίσει τυχόν αποκλίσεις από τη σωστή στάση σώματος αλλά και να εκπαιδεύσει τους μαθητές στα σωστά πρότυπα καθίσματος και διαβάσματος ώστε να αποφύγουν τα προβλήματα υγείας.
