Η ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου είναι μια σχετικά σπάνια αλλά ιδιαίτερα σοβαρή μυοτενόντια κάκωση που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τον βραχίονα και τον αγκώνα του. Ο τένοντας αυτός συνδέει τη μακρά κεφαλή του δικεφάλου βραχιονίου μυός με το κερκιδικό νεύρο, στην εσωτερική πλευρά του πήχη. Όταν υποστεί ρήξη, η ικανότητα κάμψης του αντιβραχίου μειώνεται σημαντικά, επηρεάζοντας τόσο την καθημερινή λειτουργικότητα όσο και την απόδοση σε αθλητικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες.
Τι είναι η ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου;
Ο δικέφαλος βραχιόνιος μυς έχει δύο τένοντες στην εγγύς (άνω) περιοχή του ώμου και έναν τένοντα στην άπω (κάτω) περιοχή, τον λεγόμενο καταφυτικό τένοντα. Αυτός καταλήγει στον πήχη, βοηθώντας στην κάμψη του αγκώνα και στην περιστροφή του αντιβραχίου. Όταν ο καταφυτικός τένοντας υποστεί ρήξη – μερική ή πλήρη – προκαλείται αποσύνδεση της μυϊκής δύναμης από το αντιβράχιο, με αποτέλεσμα δυσκολία στην κίνηση και έντονο πόνο.
Η ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου είναι πιο συχνή στους άνδρες ηλικίας 30-60 ετών, ιδίως σε όσους ασχολούνται με χειρωνακτική εργασία ή εντατική άσκηση δύναμης.
Ποιοι παράγοντες προκαλούν τη ρήξη;
Η ρήξη μπορεί να συμβεί αιφνίδια ή σταδιακά, εξαιτίας διαφόρων παραγόντων. Οι πιο συχνοί από αυτούς είναι:
- Απότομη υπερφόρτιση του τένοντα, όπως όταν κάποιος σηκώνει βάρος με το λυγισμένο χέρι και αυτό γλιστρήσει ή ξεφύγει απότομα.
- Επαναλαμβανόμενη καταπόνηση, κυρίως σε επαγγέλματα που απαιτούν συνεχή χρήση των άνω άκρων.
- Εκφυλιστικές αλλοιώσεις λόγω ηλικίας, οι οποίες μειώνουν την αντοχή του τένοντα.
- Χρήση αναβολικών στεροειδών, που αποδυναμώνουν τους τένοντες.
- Παθήσεις όπως σακχαρώδης διαβήτης ή τενοντοπάθειες που προδιαθέτουν σε τραυματισμούς.
Τα συμπτώματα που συνοδεύουν τη ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου
Η ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου εμφανίζεται με ορισμένα χαρακτηριστικά συμπτώματα:
- Ξαφνικός, έντονος πόνος στο μπροστινό μέρος του αγκώνα, συχνά συνοδευόμενος από αίσθηση «σκισίματος».
- Οίδημα και εκχύμωση γύρω από τον αγκώνα και τον πήχη.
- Αδυναμία ή σημαντική μείωση στην κάμψη του αγκώνα και στον υπτιασμό του αντιβραχίου (δηλαδή στην περιστροφή της παλάμης προς τα πάνω).
- Παραμόρφωση του βραχίονα, όπου ο μυς του δικεφάλου φαίνεται να έχει μετακινηθεί προς τα πάνω.
- Δυσκολία στις καθημερινές κινήσεις, όπως το σήκωμα αντικειμένων ή το άνοιγμα ενός βάζου.
Η διάγνωση βασίζεται σε:
- Κλινική εξέταση από επαγγελματία υγείας, που περιλαμβάνει παρατήρηση, ψηλάφηση και ειδικά τεστ για τη δύναμη και το εύρος κίνησης.
- Απεικονιστικές εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα και μαγνητική τομογραφία, για την επιβεβαίωση της ρήξης και την αξιολόγηση της σοβαρότητάς της.
- Διαφορική διάγνωση για να αποκλειστούν άλλες αιτίες πόνου στον αγκώνα, όπως τενοντίτιδα ή νευρολογικά σύνδρομα.

Πώς αντιμετωπίζεται η ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου
Η θεραπευτική προσέγγιση για τη ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου εξαρτάται από την ηλικία, τη λειτουργική απαίτηση του ασθενούς και το επίπεδο της ρήξης. Η αντιμετώπιση μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε και χειρουργική σε σοβαρά περιστατικά.
Σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή με χαμηλές απαιτήσεις σε δύναμη, μπορεί να είναι αρκετή η ανάπαυση και αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν την κάκωση και η χρήση νάρθηκα προκειμένου να περιοριστεί η κίνηση.
Σε νεότερα άτομα ή σε εκείνους με υψηλές λειτουργικές απαιτήσεις, συστήνεται η χειρουργική αποκατάσταση του τένοντα.
Η αποκατάσταση μετά τη χειρουργική επέμβαση διαρκεί αρκετές εβδομάδες και περιλαμβάνει εξατομικευμένο πλάνο φυσικοθεραπείας.
Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στη ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί βασικό στοιχείο στην αντιμετώπιση της ρήξης καταφυτικού τένοντα δικεφάλου, είτε κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης μετά από χειρουργική επέμβαση είτε σε συντηρητική θεραπεία. Ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας μπορεί να περιλαμβάνει:
- Φυσικά μέσα (παγοθεραπεία, θερμοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία, laser, υπέρηχο, στοχευμένες ραδιοσυχνότητες, biofeedback, μαγνητικό διεγέρτη, κρουστικό υπέρηχο)
- Κινησιοθεραπεία (διατάσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης, ασκήσεις με έμφαση στην ιδιοδεκτικότητα και στην κιναισθησία)
- Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης (Ackermann)
- Περίδεση (Kinesio taping)
- Βελονισμός (dry needling)
- Εκπαίδευση του ασθενή και ενημέρωση για την παθολογία του καθώς και για τις δραστηριότητες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα ή να τον επιβαρύνουν περισσότερο
- Θεραπευτική άσκηση (λειτουργική επανεκπαίδευση, ασκήσεις νευρομυϊκού συντονισμού).
- Συμβουλές για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη ενδεχόμενης επιδείνωσης.
Ο τελικός στόχος είναι η επιστροφή στις καθημερινές ή επαγγελματικές δραστηριότητες, με σωστή εργονομία και εκπαίδευση στην πρόληψη υποτροπών. Σε αθλητές, περιλαμβάνει και επανεκπαίδευση σε κινήσεις που σχετίζονται με το άθλημά τους.
Η ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου είναι μια σοβαρή κάκωση που απαιτεί άμεση και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση. Είτε αντιμετωπιστεί συντηρητικά είτε χειρουργικά, η φυσικοθεραπεία είναι καθοριστική για την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργικότητας του άνω άκρου. Η σωστά δομημένη αποκατάσταση επιτρέπει στον ασθενή να επιστρέψει με ασφάλεια στις δραστηριότητές του και να μειώσει τον κίνδυνο μελλοντικών τραυματισμών.
Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα που μοιάζουν με ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου ή έχετε διαγνωστεί με αυτή την κάκωση, συμβουλευτείτε έναν φυσικοθεραπευτή για να σχεδιάσετε το κατάλληλο πλάνο αποκατάστασης.