Σύνδρομο θωρακικής εξόδου και ο ρόλος της Φυσικοθεραπείας

Τι είναι το σύνδρομο θωρακικής εξόδου;

Το σύνδρομο θωρακικής εξόδου εμφανίζεται όταν τα αιμοφόρα αγγεία ή τα νεύρα στη θωρακική έξοδο συμπιέζονται. Η περιοχή αυτή είναι μια στενή δίοδος που οδηγεί από τη βάση του λαιμού προς τη μασχάλη και περιέχει αρκετές ζωτικές νευροαγγειακές δομές. Η συμπίεση μπορεί να επηρεάσει ένα ή περισσότερα από αυτά τα στοιχεία – νεύρα, αρτηρίες ή φλέβες – έχοντας ως αποτέλεσμα μια πληθώρα συμπτωμάτων, ανάλογα με το ποιες δομές συμπιέζονται κάθε φορά.

 

Αιτίες του συνδρόμου θωρακικής εξόδου

Τα αίτια του συνδρόμου θωρακικής εξόδου ποικίλουν από ασθενή σε ασθενή. Εκείνα που συναντώνται πιο συχνά είναι:

• Ανατομικές ανωμαλίες, όπως ένα πλευρό ή μια ασυνήθιστα σφιχτή ινώδης ζώνη που συνδέει τη σπονδυλική στήλη με το πλευρό.
• Τραυματισμός, για παράδειγμα από τροχαίο ατύχημα ή άλλο σοβαρό χτύπημα.
• Επαγγέλματα ή δραστηριότητες που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις πάνω από το κεφάλι μπορεί να οδηγήσουν σε μυϊκή υπερτροφία ή αλλαγές που συμπιέζουν τις νευροαγγειακές δομές.
• Κακή στάση του σώματος
• Εγκυμοσύνη, λόγω ορμονικών αλλαγών και μετατοπίσεων που λαμβάνουν χώρα στο σώμα της εγκύου και μπορεί να συμπιέσουν προσωρινά τις δομές στη θωρακική έξοδο.

 

Τα συμπτώματα που συνοδεύουν το σύνδρομο θωρακικής εξόδου

Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο του συνδρόμου θωρακικής εξόδου – αν είναι δηλαδή νευρογενές, φλεβικό ή αρτηριακό – και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πόνο και μούδιασμα, τα οποία συνήθως γίνονται αισθητά στον αυχένα, τον ώμο και το χέρι.
• Αδυναμία στους μύες του χεριού και δυσκολία στο πιάσιμο και κράτημα των αντικειμένων.
• Οίδημα και γαλαζωπό χρώμα στο χέρι λόγω της συμπίεσης της φλέβας.
• Αίσθηση κρύου στον βραχίονα ή στο χέρι, λόγω κακής ροής του αίματος.
• Μυρμήγκιασμα στο χέρι, ιδιαίτερα όταν οι ασθενείς σηκώνουν τα χέρια πάνω από το κεφάλι ή όταν οδηγούν.

 

Η διάγνωση του συνδρόμου θωρακικής εξόδου μπορεί να είναι δύσκολη λόγω του ευρέος φάσματος των συμπτωμάτων που εμφανίζει αλλά και της ομοιότητάς του με άλλες καταστάσεις. Η διάγνωση συνήθως περιλαμβάνει φυσική εξέταση με έμφαση στον αυχένα, τους ώμους και τα χέρια, τεστ και ελιγμούς που αναπαράγουν τα συμπτώματα, απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφίες, υπερηχογράφημα, μαγνητική τομογραφία) και νευροφυσιολογικές εξετάσεις, εάν υπάρχει υποψία νευρικής βλάβης.

 

Πώς αντιμετωπίζεται το σύνδρομο θωρακικής εξόδου;

Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο του συνδρόμου αλλά και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων που εμφανίζει ο ασθενής. Εκτός από τη Φυσικοθεραπεία, κάποιο σχήμα φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις εξετάζεται και η επιλογή της χειρουργικής επέμβασης για την αποσυμπίεση της περιοχής.

 

Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στη διαχείριση του συνδρόμου θωρακικής εξόδου

Η φυσικοθεραπεία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του συνδρόμου θωρακικής εξόδου, ιδίως στις περιπτώσεις εκείνες όπου η εκτέλεση των καθημερινών εργασιών καθίσταται δύσκολη. Οι Φυσικοθεραπευτές εφαρμόζουν διάφορες τεχνικές και θεραπείες προκειμένου να ανακουφίσουν τους ασθενείς από τα συμπτώματα αλλά και να διαχειριστούν αποτελεσματικά το σύνδρομο. 

• Φυσικά μέσα (παγοθεραπεία, Θερμοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία, laser, υπέρηχο, στοχευμένες ραδιοσυχνότητες, biofeedback, μαγνητικό διεγέρτη, κρουστικό υπέρηχο)
• Κινησιοθεραπεία (διατάσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης, ασκήσεις με έμφαση στην ιδιοδεκτικότητα και στην κιναισθησία)
• Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης (Ackermann)
• Περίδεση (Kinesio taping)
• Βελονισμός (dry needling)
• Εκπαίδευση του ασθενή και ενημέρωση για την παθολογία του καθώς και για τις δραστηριότητες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα ή να τον επιβαρύνουν περισσότερο
• Θεραπευτική άσκηση (λειτουργική επανεκπαίδευση, ασκήσεις νευρομυϊκού συντονισμού).
• Συμβουλές για τη διόρθωση της στάσης σώματος, την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη ενδεχόμενης επιδείνωσης.

 

Το σύνδρομο θωρακικής εξόδου είναι μια πολύπλευρη πάθηση που απαιτεί μια ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση. Η φυσικοθεραπεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της διαδικασίας, ανακουφίζοντας τα συμπτώματα αλλά και αντιμετωπίζοντας τα βαθύτερα αίτια της πάθησης.