Τα «στραβά» γόνατα στα παιδιά είναι ένα συχνό φαινόμενο. Τα «στραβά» μπορεί να σημαίνουν είτε ραιβογονία είτε βλαισογονία. Η ραιβογονία είναι η παραμόρφωση εκείνη που κάνει τα γόνατα να εμφανίζουν κύρτωση προς τα έξω, μιμούμενα το σχήμα της παρένθεσης (). Αντίθετα η βλαισογονία είναι η παραμόρφωση εκείνη που κάνει τα γόνατα να εμφανίζουν κύρτωση προς το εσωτερικό, μιμούμενα το σχήμα μιας ανάποδης παρένθεσης )(.
Τα μωρά από τη γέννησή τους εμφανίζουν ραιβά γόνατα τα οποία όμως σχηματίζουν τη φυσιολογική ευθεία μέσα στους πρώτους 18 μήνες. Από τους 18 μήνες έως και τα 5-7 έτη η παραμόρφωση μετριάζεται. Αν η παραμόρφωση είναι σε τέτοιο βαθμό που προκαλεί προβλήματα (πχ πόνο, οίδημα κτλ) τότε η αντιμετώπιση είναι επιβεβλημένη. Αντιθέτως, εάν πρόκειται απλά για ανατομική παραλλαγή δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία.
Οι αιτίες που προκαλούν ραιβογονία ή βλαισογονία
Τόσο η ραιβογονία όσο και η βλαισογονία μπορούν να είναι αποτέλεσμα διαφόρων αιτιών όπως:
Τα συμπτώματα της ραιβογονίας και της βλαισογονίας
Η πλειοψηφία των παιδιών που εμφανίζουν είτε ραιβογονία είτε βλαισογονία δεν αναφέρουν συμπτώματα. Σε ορισμένα όμως περιστατικά οι παραμορφώσεις ανήκουν στο είδος εκείνο που μπορούν να προκαλέσουν πόνο ή ήπιο οίδημα στα γόνατα κυρίως μετά από υπερβολική καταπόνηση.
Η θεραπεία της ραιβογονίας και της βλαισογονίας
Η ραιβογονία και η βλαισογονία δεν χρειάζονται θεραπεία εφόσον δεν ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο φάσμα. Το φάσμα αυτό είναι +/-5ο ραιβότητας ή βλαισότητας. Οποιοδήποτε ποσοστό ξεπερνά αυτό το φάσμα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Ιδανικά η θεραπεία θα πρέπει και αυτή να γίνεται στην παιδική ηλικία και ανάλογα με το υπόλοιπο της ανάπτυξης του παιδιού αλλά και της σκελετικής του ηλικίας. Αρχικά ο γιατρός διαγιγνώσκει την ραιβογονία ή τη βλαισογονία τοποθετώντας το παιδί σε στάση προσοχής με γυμνά γόνατα. Ο βαθμός της απόκλισης καθορίζεται ύστερα από τη λήψη ακτινογραφιών.
Η ραιβογονία και η βλαισογονία αντιμετωπίζονται τόσο με συντηρητικά όσο και με χειρουργικά μέσα. Στους συντηρητικούς τρόπους περιλαμβάνονται η χρήση ειδικών κηδεμόνων ώστε το οστό να αναπτύσσεται πλέον σε φυσιολογικό εύρος, η χρήση ορθωτικών πελμάτων και ναρθήκων. Η Φυσικοθεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων με πληθώρα τεχνικών. Οι τεχνικές αυτές μπορεί να είναι:
Η ραιβογονία και η βλαισογονία μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση προσωρινής επιφυσιόδεσης ώστε το σκέλος να αναπτυχθεί σωστά.
Σε περίπτωση που η ραιβογονία ή η βλαισογονία αντιμετωπιστούν στην ενήλικη ζωή, τότε η θεραπευτική προσέγγιση είναι εντελώς διαφορετική.
