Οστικό οίδημα και Φυσικοθεραπεία

Τι είναι το οστικό οίδημα;

Το οστικό οίδημα εμφανίζεται όταν συσσωρεύεται περίσσεια υγρού στις οστικές δοκίδες, προκαλώντας  έντονο πόνο και δυσκαμψία, ειδικά όταν η πληγείσα περιοχή επιβαρύνεται. Περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1988 με την ευρεία χρήση της μαγνητικής τομογραφίας.

 

Αιτίες του οστικού οιδήματος

Το οστικό οίδημα μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε δύο κύριους τύπους: το μετατραυματικό και το ατραυματικό.

• Μετατραυματικό οστικό οίδημα: Αυτή η μορφή εμφανίζεται κυρίως σε αθλητές που αντιμετωπίζουν τραυματισμούς, ιδίως στο γόνατο ή την ποδοκνημική άρθρωση.
• Ατραυματικό οστικό οίδημα: Περιλαμβάνει το οίδημα που προκύπτει από:
• Όγκους
• οστεομυελίτιδα ή σηπτική αρθρίτιδα
• Οστεονέκρωση, λόγω διαταραχής της ροής του αίματος προς το οστό
• μηχανικής αιτιολογίας λόγω υπέρχρησης ή υπερφόρτισης της άρθρωσης
• αυτοάνοσες παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα
• οστεοπόρωση

Όταν δεν εντοπίζεται καμία συγκεκριμένη αιτία, το οστικό οίδημα χαρακτηρίζεται ως ιδιοπαθές.

 

Συμπτώματα του οστικού οιδήματος

Το κύριο σύμπτωμα του οστικού οιδήματος είναι ο πόνος στην πληγείσα περιοχή, ο οποίος μπορεί να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου και να επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα. Τα πρόσθετα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• οίδημα ή ευαισθησία στην πληγείσα περιοχή
• δυσκαμψία ή μειωμένο εύρος κίνησης
• αυξημένο πόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας
• αίσθηση θερμότητας ή ψύχους στο προσβεβλημένο οστό

Το οστικό οίδημα προσβάλλει συχνότερα τα οστά του άκρου ποδός, του ισχίου και του γόνατος.

 

Διάγνωση του οστικού οιδήματος

Η διάγνωση του οστικού οιδήματος περιλαμβάνει λήψη ιατρικού ιστορικού και κλινική εξέταση για τον εντοπισμό πιθανών προδιαθεσιακών παραγόντων. Στη συνέχεια απαιτούνται εξετάσεις αίματος για τον αποκλεισμό λοιμώξεων ή αυτοάνοσων νοσημάτων και μαγνητική τομογραφία για την αποτελεσματική απεικόνιση του οστικού οιδήματος.

 

Θεραπευτικές επιλογές για το οστικό οίδημα

Η θεραπεία του οστικού οιδήματος στοχεύει στην αντιμετώπιση τόσο των συμπτωμάτων όσο και των υποκείμενων αιτιών. Μπορεί να περιλαμβάνει:

• Φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση του πόνου.
• Ξεκούραση και τροποποίηση δραστηριοτήτων, ώστε να δοθεί χρόνος στο οστό να πορωθεί.
• Χρήση πατερίτσας ή νάρθηκα για την ανακούφιση της πίεσης στο προσβεβλημένο οστό.
• Χορήγηση διφωσφονικών και συμπληρωμάτων, όπως ασβέστιο και βιταμίνη D
• Θεραπεία υπερβαρικού οξυγόνου.

Για πιο σοβαρές περιπτώσεις, ιδίως όταν το οστικό οίδημα προκαλείται από ανατομικά προβλήματα ή σημαντικούς τραυματισμούς ή όταν οι συντηρητικές θεραπείες αποτυγχάνουν, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.

 

Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στη θεραπεία του οστικού οιδήματος

Η φυσικοθεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία διαχείρισης και αποκατάστασης του οστικού οιδήματος, με θεραπείες και τεχνικές, όπως:

• Κινησιοθεραπεία (ασκήσεις αντίστασης, διατάσεις, ασκήσεις ισορροπίας και λειτουργικές κινήσεις για τη βελτίωση της μυϊκής ισχύος, του συντονισμού και της ευλυγισίας)
• Θεραπευτική άσκηση
• Υδροθεραπεία
• Φυσικά μέσα (SIS, Tecar, ηλεκτροθεραπεία)
• Kinesio taping
• Ergon technique
• Θεραπευτική μάλαξη
• Συμβουλές και εκπαίδευση για αλλαγή του τρόπου ζωής.

 

Πρόληψη του οστικού οιδήματος

Η πρόληψη του οστικού οιδήματος περιλαμβάνει:

• Τακτική άσκηση και υγιεινός τρόπος ζωής χωρίς κάπνισμα και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
• Χρήση κατάλληλων υποδημάτων και αποφυγή επαναλαμβανόμενης καταπόνησης των αρθρώσεων.
• Διατήρηση καλού σωματικού βάρους.
• Οικοδόμηση ενός ισχυρού μυϊκού συστήματος για την ενίσχυση της σταθερότητας των αρθρώσεων και την πρόληψη των τραυματισμών.

 

Το οστικό οίδημα, αν και αποτελεί σύμπτωμα και όχι ασθένεια, απαιτεί προσοχή λόγω της δυνατότητάς του να υποδηλώνει σοβαρές υποκείμενες καταστάσεις. Η αποτελεσματική διαχείριση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα αποτελέσματα. Η έγκαιρη παρέμβαση είναι σημαντική για την αποτελεσματική διαχείριση του οστικού οιδήματος.